Podatnik VAT (art. 15 ust. 1 ustawy VAT) to podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą bez względu ma cel lub rezultat takiej działalności.
Przedsiębiorca i spółka cywilna są dwoma odrębnymi płatnikami podatku VAT.
Przedsiębiorca może wnieść majątek do spółki cywilnej poprzez;
– sprzedaż,
– aport,
– dokonanie darowizny,
– aport przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki cywilnej.
- Odpłatna dostawa towarów na rzecz spółki.
Zarówno wniesienie majątku aportem jak i sprzedaż jest na gruncie ustawy VAT jest odpłatną dostawą towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych
Aport oraz sprzedaż towarów spółce cywilnej podlegają opodatkowaniu VAT, jeśli przedsiębiorca dokonujący sprzedaży/wnoszący aport w związku z wykonaniem tej czynności działa w charakterze podatnika VAT.
W przypadku gdy te transakcje dokonywane są przez podmiot niebędący podatnikiem VAT, nie stanowią one czynności podlegających opodatkowaniu VAT.
Jeżeli przedsiębiorca wnosi majątek do spółki sprzedając bądź w formie aportu dokonuje odpłatnej dostawy towarów, powinien w stosunku do tej dostawy zastosować stawkę podstawową w wysokości 23%
Podstawę opodatkowania należy ustalić zgodnie z art. 29a ust 1 ustawy o VAT. W tym przypadku strony transakcji (wspólnik i spółka cywilna) same ustalają wysokość wynagrodzenia z tytułu dokonanej dostawy towarów.
Sprzedaż bądź aport majątku należy udokumentować fakturą VAT. Spółka (nabywca) majątku ma prawo do odliczenia VAT naliczonego.
- Nieodpłatne przekazanie towarów spółce /darowizna/
Nieodpłatne przekazanie spółce majątku należącego do przedsiębiorcy, zgodnie z art. 7 ust. pkt 2 ustawy VAT podlega również opodatkowaniu.
Art. 7. 2. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
2) wszelkie inne darowizny
Analogicznie jak w przypadku odpłatnej dostawy towarów nieodpłatne przekazanie majątku jest opodatkowane jeżeli przedsiębiorcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia tego majątku.
Podstawa opodatkowania jest cena nabycia (z art. 29a ust 1 ustawy o VAT ), w uproszczeniu jest to cena rynkowa tego majątku.
Przekazanie majątku należy udokumentować dowodem księgowym, co w praktyce oznacza, że spółka jako obdarowany nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczony.
Jeżeli przedsiębiorca będzie prowadził działalność tylko i wyłącznie w jako wspólnik spółki cywilnej powinien zlikwidować działalność prowadzoną jednoosobowo.
Przy likwidacji działalności gospodarczej ustawodawca nakłada na przedsiębiorcę szereg obowiązków:
- złożenie formularza VAT-Z – jest to zgłoszenie do naczelnika urzędu skarbowego zawiadomienia o zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu
- sporządzenie spisu z natury (zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o VAT)
O zamiarze sporządzenia spisu z natury na dzień zakończenia działalności gospodarczej podatnik powinien zawiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie co najmniej 7 dni przed datą sporządzenia tego spisu.
Spis z natury oznacza, że w remanencie likwidacyjnym należy ująć majątek w cenie nabycia (bez podatku), w praktyce jest to cena rynkowa majątku (z art. 29a ust 1 ustawy o VAT ) z dnia sporządzenia spisu z natury.
Przedsiębiorca po zbyciu na rzecz spółki majątku nie jest już jego właścicielem, nie ma więc obowiązku ujmowania jego w remanencie likwidacyjnym (czyli nie musi opodatkować podatkiem VAT należny)
Jeżeli będzie odprowadzony podatek VAT należny od towarów ujętych w remanencie końcowym wówczas dostawa majątku, towarów (sprzedaż, wniesienie aportem) podlega zwolnieniu od podatku w okresie 12 miesięcy od dnia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT (art. 14 ust. 7 ustawy o VAT).
Ten zapis w ustawie jest o dość problematyczny. Likwidując działalność i wypełniając wszystkie ustawowe obowiązki przedsiębiorca (czy też wspólnik spółki cywilnej) przestaje istnieć jako podatnik VAT a to oznacza, że przepisy ustawy VAT już go nie dotyczą.
Jeśli majątek przedsiębiorcy będzie przekazywany do spółki korzystne będzie wcześniejsze, przed likwidacją działalności sprzedanie do spółki środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych i wyposażenia. Spółka będzie mogła odliczyć podatek VAT naliczony od przekazanego majątku