Od stycznia 2016 nastąpiła istotna zmiana w „oskładkowaniu” umów zleceń.
Przepisy obowiązujące do końca grudnia 2015 roku.
Jeśli firma zawierała z jedną osobą (nie będącą jej pracownikiem) kilka umów zleceń, składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne były odprowadzane tylko od pierwszej umowy (bądź wybranej przez zleceniobiorcę). Kolejne umowy zlecenia, które były wykonywane równolegle z pierwszą mogły być jedynie ozusowane na wniosek zleceniobiorcy. Od kolejnych umów obligatoryjna była jedynie składka na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczka na PIT.
Przepisy obowiązujące od stycznia 2016 roku.
Umowa zlecenie jedynym źródłem przychodu.
ZUS na swojej stronie www.zus.pl w informacji „Zbiegi tytułów ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Co nowego od 1 stycznia 2016 r.” określa jakie są nowe zasady oskładkowania umów zleceń.
„ Zleceniobiorca, dla którego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, spełniający warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo tym ubezpieczeniom jako zleceniobiorca oraz z innych tytułów (wymienionych w pkt. 1-6). Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia lub z innych tytułów osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia.
Co to oznacza:
Jeżeli zleceniobiorca wykonuje kilka umów jednocześnie i łączny przychód z nich w danym miesiącu jest niższy od kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2016 r. – 1.850 zł lub 1.480 zł – w I roku pracy) wówczas przychody te stanowią podstawę wymiaru składek i należy objąć je obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi.
Jeżeli zleceniobiorca ma zawarte kontrakty z kilkoma firmami wówczas składki na ubezpieczenia społeczne powinny być naliczane przez każdą z nich. Aby tego uniknąć zleceniobiorca może przedłożyć płatnikowi (czyli zleceniodawcy) dokumenty, z których będzie wynikał brak konieczności opłacania tych składek. Jakiego rodzaju dokumenty – żadne przepisy tego nie precyzują, ma z nich jedynie wynikać, że kolejna firma nie ma obowiązku oskładkowania umowy.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie ZUS w przypadku zbiegu określonych tytułów do ubezpieczeń należy co miesiąc ustalać łączną kwotę podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne według kolejności ich powstawania.
Przedsiębiorcy wykonujący umowę zlecenia.
Jeżeli przedsiębiorca opłaca za siebie składki na ubezpieczenie społeczne od 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i wykonuje umowę zlecenie (oczywiście nie w swojej firmie) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności. Może on dobrowolnie, na swój wniosek, być objętym ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania umowy zlecenia lub współpracy.
Zleceniodawca prowadzący jednocześnie działalność, dla której obowiązującą podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu tej działalności jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów czyli zarówno ze zlecenia, jak i z tytułu prowadzonej działalności.
Jeżeli łączna podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia osiągnie kwotę minimalnego wynagrodzenia wówczas kolejny tytuł (lub tytuły) nie będą powodowały obowiązku ozusowania kolejnych przychodów z umów zleceń. Wtedy też ubezpieczony będzie mógł na bieżąco zadecydować z którego tytułu ( z umowy zlecenia, czy z racji prowadzonej firmy) chce podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.
Zlecenie wykonywane przez osobę zatrudnioną jednocześnie na etacie
Nie uległy zmianie zasady obejmowania obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi osób wykonujących umowę zlecenia i będących pracownikami. W dalszym ciągu osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, spełniająca jednocześnie warunki do objęcia jej obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z tytułu wykonywania umowy zlecenia, podlega tym ubezpieczeniom tylko z tytułu stosunku pracy. Jeżeli z umowy o pracę uzyskuje oskładkowany przychód w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia może dobrowolnie na swój wniosek być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z tytułu umowy zlecenia.