Nie wszystkie wydatki na studia bądź na podnoszenie kwalifikacji zawodowych można zaliczyć do kosztów podatkowych.

Wprawdzie w artykule 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatki na dokształcanie przedsiębiorcy nie zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodu, jednak należy zachować ostrożność przy ich klasyfikowaniu.

Aby można było zaliczyć wydatki na dokształcanie / studia do kosztów podatkowych przedsiębiorca musi udowodnić, że celem ich poniesienia jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Stanowisko organów podatkowych prezentujemy na przykładzie indywidualnej interpretacji z dnia 23 listopada 2015 roku IPPB1/4511-1045/15-2/AM wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

(…) Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodu” zawarte we wskazanym przepisie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z osiąganiem przychodów z tytułu działalności gospodarczej podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Zauważyć należy, iż przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”, jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód).

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

• być właściwie udokumentowany.

Wydatki na dokształcanie nie zostały wymienione w katalogu zawartym w art. 23 ww. ustawy, a zatem w przypadku spełnienia pozostałych przesłanek mogą być one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Dla stwierdzenia, czy wydatki poniesione w związku z odbywaniem studiów mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej istotne jest ustalenie:

• czy taki wydatek związany jest ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają związek z tą działalnością,

• czy też wydatek ten służy tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością gospodarczą, a więc który co do zasady ma charakter osobisty.

Zatem, za uzasadnione racjonalnie i gospodarczo koszty, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła, jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy takie wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej (…).

Analogiczne stanowisko, potwierdzające możliwość zaliczenia wydatków na dokształcanie do kosztów uzyskania przychodów zostało zaprezentowane przez organy podatkowe w  następujących interpreterach indywidualnych:

• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 10.2015 r. ITPB1/4511-837/15/MPŁ,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 20 sierpnia 2014 r., sygn.ITPB1/415-635/14/KW,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z 17 kwietnia 2015 r., sygn. IBPBI/1/4511-65/15/WRz,
• Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 maja 2015 r., sygn. IBPBI/1/511-228/15/ŚS.

Przy kwalifikowaniu do kosztów podatkowych wydatków na dokształcanie przedsiębiorcy należy zachować szczególną ostrożność Nie każdy wydatek na podniesienie kwalifikacji zawodowych może stanowić koszt podatkowy. W opinii organów skarbowych wydatki służące podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia mają charakter osobisty i nie stanowią kosztów uzyskania przychodu. Poniżej przykłady interpretacji indywidualnych, w których organy podatkowe reprezentują odmienne stanowisko – w ich opinii niektóre wydatki na studia czy podnoszenie kwalifikacji zawodowych są wydatkami o charakterze  osobistym, przez co nie mogą stanowić one kosztów podatkowych:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 listopada 2015 r., nr IPPB1/4511-1026/15-2/AM
• Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z 29 września 2015 r., nr IPTPB1/4511-384/15-2/AG

Jednak należy pamiętać, że są to interpretacje indywidualne – to podatnik musi udowodnić, że wydatki na dokształcanie służą osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów.